Czyszczenie strumieniowo – ścierne wirnikowe polega na wyrzucaniu ścierniwa na powierzchnię czyszczoną przez szybko obracające się wirniki łopatkowe. Ścierniwo wyrzucane jest na powierzchnię obrabianą równomiernie i z dużą prędkością. Medium zasilającym jest w tym przypadku siła odśrodkowa.
Rozróżniamy dwa typy instalcji:
- stacjonarne tzw. przelotówki, do obróbki stali przed aplikacją shop primera lub przed pracami spawalniczymi;
- urządzenia przewoźne tzw. blastrac, do obróbki dużych, płaskich powierzchni np. pokładów statków.
Instalacje stacjonarne często spotyka się w hutach i wytwórniach konstrukcji stalowych do czyszczenia elementów o prostych kształtach np. blachy, profile. Urządzenia przewoźne wykorzystuje się przy czyszczeniu dużych, dostępnych powierzchni stalowych, betonowych czy asfaltowych.
Na ogół stosowany jest śrut stalowy okrągły. Nie stosuje się ścierniwa łamanego ze względu na zwiększone zużycie elementów urządzenia, co jest bardzo kosztowne. W instalacjach stacjonarnych, jaki w przypadku przewoźnych śrutownic, ścierniwo pracuje w obiegu zamkniętym.
Zarówno instalacje stacjonarne, jak i urządzenia przewoźne wykorzystują tą samą zasadę działania choć ich konstrukcje są różne. Blastrac dodatkowo posiadają system vacuum, bez którego praca jest niemożliwa.
Dobre wyniki obróbki wirnikowej uzależnione są od parametrów koła rzutowego, tj.:
- prędkość obrotowa,
- średnica,
- budowa.
Instalacje stacjonarne do obróbki wirnikowej mogą zawierać różną ilość bębnów rozrzucających śrut, w różnym położeniu: poprzecznie, równolegle lub w kręgu do elementu czyszczonego.
Obróbka strumieniowo – ścierna prowadzona metodą wirnikową, to ekonomiczna i wydajna metoda czyszczenia np. blach, prostych konstrukcji spawanych i odlewów. W przypadku bardziej skomplikowanych kształtów może zaistnieć konieczność doczyszczenia elementów metodą pneumatyczną. Charakteryzuje się znacznie większą wydajnością oczyszczania i ilością wyrzucanego ścierniwa w porównaniu z obróbką pneumatyczną. Dodatkowym atutem jest niskie zużycie energii elektrycznej. Metoda ta, ze względu na użycie ścierniwa kulistego rzadko stosowana jest przy aplikacji systemów malarskich.