Dysza, to ostatni element instalacji do obróbki strumieniowo – ściernej. Przez dyszę wydobywa się ścierniwo rozpędzone przez strumień nośny. Dysza z wężem, to narzędzie w rękach pracownika, dlatego nie powinna skrywać przed nim tajemnic i być dobrana tak, aby wydajność pracy była optymalna.
Dysze produkowane są z różnych materiałów w zależności od zastosowania:
- ceramiczne – stosowane do prac wykorzystujących lekkie i nieagresywne ścierniwa,
- z węglików spiekanych – ten rodzaj dysz jest najczęściej stosowany ze względu na duży wachlarz zastosowań; wykonane z trzech typów węglików:
- dysze z węglika krzemu (o trwałości do 500 h) są lekkie, a stosowane ścierniwo to często szlaka pomiedziowa,
- dysze z węglika wolframu (o trwałości do 300 h) stosowane są do ścierniw o dużej twardości,
- dysze z węglika boru (o trwałości do 1000 h) są najtrwalsze i najdroższe, mogą być stosowane w ekstremalnych warunkach oraz przy twardych i agresywnych ścierniwach typu: korund, węglik krzemu, śruty stalowe i staliwne o podwyższonej twardości.
Podstawowe parametry charakteryzujące dysze to:
- średnica nominalna – im większa średnica, tym większa wydajność procesu, ale i większe zapotrzebowanie na sprężone powietrze i ścierniwo,
- długość – im dłuższa dysza, tym większa prędkość ścierniwa.
Wpływ długości dyszy na jej zastosowanie:
- najkrótsze dysze mają około 40 – 50 mm długości; używa się ich do czyszczenia drobnych elementów w bliskiej odległości od powierzchni obrabianej,
- dysze krótkie, o długości do 90 mm, wytwarzają skupioną wiązkę ścierniwa; stosowane są do wysokowydajnego oczyszczania z bliskiej odległości od powierzchni obrabianej, np. przy czyszczeniu barierek czy konstrukcji ażurowej,
- dysze długie, od 100 do 230 mm; stosowane tam, gdzie potrzebna jest najwyższa jakość czyszczenia i wysokie rozwinięcie powierzchni.
Na wydajność pracy ma wpływ kształt dyszy. Stosujemy dysze proste (o przekroju cylindrycznym lub stożkowym) i kątowe. Użytkowanie dyszy o przekroju stożkowym (tzw. Venturiego lub zbieżno – rozbieżna) powoduje wzrost wydajności pracy, ale i też życie takiej dyszy jest krótsze niż dyszy o przekroju cylindrycznym. Na zużycie dyszy ma również wpływ stosowane ścierniwo.
Montaż oprawy dyszy do węża materiałowego.
Ważny kolejny element, to hebel (ang. Deadman) do włączania i wyłączania obiegu sprężonego powietrza. Hebel pneumatyczny lub elektryczny, to dźwignia do sterowania, którą montuje się około 10 cm przed oprawą dyszy. Sterowanie ręczne, czyli bez użycia hebla jest zabronione.
Hebel z dwużyłowym wężem (z ang. TWIN AIR) 
Hebel z przewodem elektrycznym.
Technika prawidłowego śrutowania.
Śrutowanie, to metody czyszczenia powierzchni. W czasie prowadzenia procesu powinniśmy usuwać zanieczyszczenia bez naruszania zbyt głęboko metalu. Prawidłowe połączenie elementów instalacji, to jedno, a umiejętność operowania dyszą do śrutowania, to inna rzecz. Aspekty, o których należy pamiętać:
- Najkorzystniejsze wyniki uzyskuje się przy pracy dyszy w odległości 50 – 70 cm od obszaru czyszczenia. Przy zwiększeniu odległości dyszy od konstrukcji obszar pokrywania ścierniwem jest na tyle duży, że brak efektu pracy.
- Dyszę trzymamy pod kątem prostym do obrabianej powierzchni. Ze zmniejszeniem kąta spada chropowatość (operowanie dyszą pod kątem 90° ma charakter udarowy natomiast pod kątem 45° daje działanie szlifujące).
